پمپ آب چیست؟ پمپ آب چه کاربردی دارد؟ چه استفاده از پمپ آب می شود؟

پمپ آب چیست؟

پمپ آب یا تلمبه ، وسیله ایی برای جابجایی و انتقال مایعات که با ایجاد وافزایش فشار باعث جابجایی مایعات (افزایش هد) به ارتفاع بالاتر و یا حتی حوضچه و مخزن( برای محل های با عمق زیاد) استفاده می شود .

پمپ آب در چه جایی کاربرد دارد؟

پمپ ها از انرژی های متفاوتی استفاده می کنند . مثلا در صنایع مختلف پمپ ها کارایی های متفاوتی دارند عبارت اند از :

پمپ هایی با کارکرد برقی ، دستی ،موتورهای درون سوز و نیروی باد می باشد .

اندازه پمپ ها متفاوت است . کارهای پزشکی از سایز میکروسکوپی تا در صنعت که از پمپ های بزرگ استفاده می شود.

تعریفی دیگر از پمپ:

پمپ انرژی مکانیکی را از موتور که درپمپ است، گرفته و به سیال مایعی که در حال عبور از آن است منتقل می کند . پس از این انرژی سیال بعداز خارج شدن از پمپ افزایش می یابد .

خب بهتر است بدانید که برای انتقال و یا جابجایی سیال از یک نقطه به نقطه دیگر در یک سیستم هیدرولیک و یا لوله کشی از پمپ استفاده می شود .

لیست پمپ ها براساس کارکرد

دسته بندی پمپ ها به این ترتیب است که ملاحظه می کنید:

برحسب کارکرد
ساختمان داخلی
روش انتقال به سیال
جنس متریال

روش رایج برای دسته بندی پمپ ها

روش انتقال انرژِی
-دینامیکی (جابجایی غیرمثبتNon Positive Disp;acement Pumps)
-جابجایی مثبت (Positive Displacement Pump)

پمپ جابجایی مثبت (Positive Displacement Pump):

این پمپ به دونوع مختلف دسته بندی می شود عبارت اند از :

1- رفت و برگشتی(Reciprocating):

در این پمپ انتقال انرژی به صورت پریودیک و دوره ایی صورت می گیرد .

یک پیستون داخل سیلندر می باشد که به بالا و پایین حرکت می کند .

و زمانی که پیستون به هر سمت حرکت کرد درون سیلندر مکش اتفاق می افتد

همچنین سیال از دریچه به سمت داخل حرکت می کند .

سپس برای بازگشت پیستون این سیالی که مکش در آن اتفاق افتاده از یک دریچه دیگر به بیرون هدایت می شود .

این پمپ خود دو نوع مختلف دارد که عبارت است از:

• پمپ دیافراگمی
• پمپ پیستونی شناور

2. دورانی(Rotary):

در این نوع پمپ ها چرخ دنده به صورت دورانی حرکت می کند و به این صوت جابجایی به کمک میل بادامک و یا پره ها صورت می گیرد .

پمپ دورانی انواع مختلفی دارد که می توان به :

• پمپ دنده ایی
• پمپ لوب
• پمپ پره ای
• پمپ پبش رونده خلاء
• پمپ پیش رس
• پمپ اسکرو

پمپ دینامیکی یا جابجایی غیرمثبت (Non Positive Displacement Pumps) :

پره ایی محرک در این پمپ وجود دارد که انرژی جنبشی را به فشار یا سرعت توسط حرکت دورانی تبدیل می کند .

انواع پمپ های دینامیکی عبارت اند از :

• پمپ سانتریفیوژی(Centrfugal Pumps)
• پمپ خطی (Axial Oump)

پمپ سانتریفیوژی (Centrfugal Pumps): یکی از پمپ های پرکاربرد و پر مصرف ترین پمپ ها در صنعت است . در صنعت از این پمپ حدود 75 درصد مورد اسقبال قرار گرفته است .

یکی از پمپ های ایده آل در این حوزه است و براساس نیروی گریز از مرکز کار می کنند .

نحوه کار این پمپ به این صورت است که زمانی که پره درون پمپ دوران می کند ، پمپ سیال را از مرکز به بیرون هدایت می کند.

زمانی که سیال از مرکز به بیرون هدایت می شود ، سیالی که به صورت جایگزین است تحت فشاری که اتمسفر یا فشار مصنوعی به آن وارد می کند، به مرکز کشیده می شوند .

سیال خروجی باید از طریق مسیر خروجی مشخص شده تخلیه شود

پمپ خطی (Axial Pump):

این نوع پمپ ، گریز از مرکز می باشد و در دو نوع خطی و زمینی مورد استفاده قرار می گیرد .

پمپ خطی برای افزایش فشار مایعات استفاده می شود .این پمپ ممکن است یک یا چند طبقه ، تک مکشه ، محفظه با برش شعاعی و مخصوص نصب عمودی در مواردی بسته به تعداد طبقات و و اندازه موتور می تواند به صورت افقی نیز نصب شود .منبع

این نوع پمپ تا دمای 100تا 130 درجه سانتی گراد قادر به پمپاژ سیالات می باشد .

واحد اندازه گیری پمپ:

واحدهای اندازه گیری در پمپ به صورت فنی به چند اصطلاح تقسیم می شود که عبارت اند از :

هد(ارتفاع)

این اصطلاح زمانی به کاربرده می شود که بخواهیم بدانیم این پمپ تا چه ارتفاعی البته به صورت استاندارد میتواند سیال را تحت فشار بالا ببرد .

این اصطلاح برای پمپ های آب سانتریفیوژی هد یا همان فشار آب برحسب (m) متر و یا (ft) فوت به کار برده می شود .

فشار پمپ برای پمپ های جابجایی مثبت و پمپ های روتاری برحسب bar بار و PSI و حتی kpa یا همان کیلو پاسکال در نظر گرفته و بیان می شود .

ارتفاع به صورت لاتین Head گفته می شود و به نوعی به اختلاف سطح اشاره می کند .

آبدهی یا دبی:

معمولا با Q نمایش داده می شود .و به میزان عبور سیال در یک مقطع و در واحد زمان تعریفی از دبی می باشد .

دبی به دو صورت و براساس دو واحد اندازه گیری انجام می شود عبارت اند از :

واحد جرمی: محاسبه میزان عبوره توده جرمی سیال در زمان مشخصی مانند kg/h

واحد حجمی: محاسبه میزان عبور توده حجمی از سیال در واحد زمانی مشخص . مانند لیتر در دقیقه(lit/min) و مترمکعب در ثانیه m³/s

به عبارتی به مقدار مایع ، آب یا سیال که در واحد زمانی مشخص از یک نقطه ی خاص مانند سطح مقطع لوله یا خروجی پمپ عبورکند و خارج شود دبی گفته می شود .

فشار (Pressure):

مقدار فشاری که بر روی هر سطح زمین وارد می شود مانند : kg/cm² .

این عمل نباید با مقدار ارتفاع اشتباه گرفته شود .زمانی که پمپاژ مایعات صورت می گیرد. مقدار ارتفاع پمپاژ در وزن خاص مایع که پمپاژ می شود ، حاصلضرب این دو؛ همان فشاری است که مایع بر روی سطح زمین وارد می کند .

حجم چندین کیلومتر هوا برروی سطح دریا ، سطح زمین تنها فشاری برابر با یک kg/cm² تولید می کند. که برابر است با فشاری تقریبا نزدیک به یک اتمسفر.

نفت- وزن خاص 2.1 Kg/cm² = 00.70.00130*100 = 0.7 Kg/cm3

آب- وزن خاص 0.3 Kg/cm² = 00.10.00130*100 = 1.0 Kg/cm3

توان مصرفی

به توانی که توسط موتور به پمپ وارد شده و آن را به سیال انتقال می دهد توان مصرفی پمپ گفته می شود .

توسط عواملی مانند افت های هیدرولیکی طبیعی و اصطکاک سیال با لوله ها در خود دستگاه می توان گفت همواره توانی که پمپ برای خروج دارد کمتر از توان مصرفی آن می باشد و کمتر از عدد یک بوده و به صورت درصد محاسبه می شود که به نحوی این درصد را راندمان پمپ می گویند .

راندمان

توان خروجی پمپ را بر توان مصرفی تقسیم کرده و راندمان پمپ بدست می آید .

اگر پمپ 75 درصد راندمان داشته باشد . پمپ 50 درصد از آن را به صورت توان مصرفی برمی گرداند و 25 درصد آن بر اثر اصطکاک سیال یا مایعات با لوله ها و سایر وسایل موجود و حتی حرارت داخل لوله و دستگاه از بین می رود .

به همین دلیل هرچقدر پمپ دارای راندمان بالاتری باشد مقدار هدر رفت در توان مصرفی کمتر خواهد بود .

توان خروجی :

به مقدار انرژی یا توانی که توسط پمپ به سیال یا مایعات وارد می شود توان خروجی پمپ گفته می شود. که این به سه عامل بستگی دارد عبارت اند از : دبی ،ارتفاع و وزن سیال .

مثلا : توان خروجی که برای پمپاژ اسید سولفوریک در نظر گرفته شده است خیلی پایین تر از توان خروجی مورد نیاز برای پمپاژ بنزین است زیرا این عمل براساس وزن هر دو سیال در نظر گرفته می شود که وزن این دو باهم متفاوت است .

نتیجه:

در این مقاله سعی کردیم مفهوم اصلی پمپ و انواع پمپ را برای شما شرح دهیم.

پمپ ها انواع مختلفی دارند که باید آن ها را بشناسید تا بتوانید بهترین پمپ را انتخاب کنید و از آن در مصارف خانگی یا صنعتی و یا کشاورزی استفاده کنید .

هر پمپ طبق الگوریتم خاصی طراحی شده و باید طبق نیاز خود پمپ آب مورد نظر خود را از بین انواع پمپ آب های انتخاب کنید .

امیداوریم از این مقااله بهره کافی را برده باشید .